روح دونده

شخصیت اصلی داستان، پسری به نام «کسل کرانشاو» است که خودش را «روح» می‌نامد. زندگی او در یک شبِ وحشتناک تغییر کرد؛ شبی که پدرش با اسلحه او و مادرش را دنبال کرد و آن‌ها مجبور شدند برای نجات جانشان تمام مسیر تا مغازه محله را بدوند. از آن شب به بعد، کسل یاد گرفت که بدود، اما نه برای ورزش، بلکه برای فرار.

محورهای اصلی و جذابیت‌های رمان:

• دویدن به عنوان راهی برای بقا: برای کسل، دویدن یک مهارت ورزشی نیست، بلکه یک غریزه دفاعی است. او همیشه در حال فرار از محله‌اش، از کفش‌های کهنه‌اش و از خشمِ فروخورده‌ای است که درونش شعله می‌کشد. آشنایی اتفاقی او با یک مربیِ دو و میدانی (مربی اوتیس)، مسیر این انرژی را تغییر می‌دهد.

• رابطه‌ی مربی و شاگرد: مربی اوتیس که خودش هم گذشته‌ی سختی داشته، به کسل می‌آموزد که «تو نمی‌توانی از گذشته‌ات فرار کنی، اما می‌توانی به سمت آینده‌ات بدوی». این رابطه، قلبِ تپنده‌ی داستان است و به کسل کمک می‌کند تا بفهمد برای کیست که می‌دود.

• مفهومِ تیم و خانواده: کسل که همیشه یک «وصله‌ی ناهماهنگ» بوده، در تیم دو و میدانی با نوجوانان دیگری آشنا می‌شود که هر کدام ارواحِ خاص خود را دارند. او یاد می‌گیرد که بخشی از یک کل بودن، چقدر می‌تواند به انسان قدرت بدهد.

• مقابله با خشم و تروما: رینولدز با ظرافت نشان می‌دهد که چگونه فقر و خشونت خانگی می‌تواند یک کودک را به سمت رفتارهای پرخاشگرانه سوق دهد. کتاب به جای قضاوت کردن، سعی در درکِ ریشه‌های رفتار «روح» دارد.

چرا این کتاب یک شاهکار مدرن است؟

جیسون رینولدز با زبانی صمیمی، زنده و پر از ضرب‌آهنگ (مشابه موسیقی هیپ‌هاپ)، صدای نسلی را بازتاب می‌دهد که اغلب در ادبیات نادیده گرفته می‌شوند. «روح» داستانی درباره‌ی مدال و قهرمانی نیست، بلکه درباره‌ی «ایستادن و روبرو شدن» است. نویسنده به خوبی نشان می‌دهد که بزرگترین مسابقه‌ی زندگی، فرار از دیگران نیست، بلکه رسیدن به خودِ واقعی و پذیرش زخم‌هایی است که ما را ساخته‌اند.

این کتاب نامزد نهایی جایزه کتاب ملی آمریکا شده و برای هر نوجوانی (و حتی بزرگسالی) که احساس می‌کند در حال فرار از چیزی است، یک منبع الهام بزرگ محسوب می‌شود.